Thiết kế nơi chốn tương lai

Chúng ta đang đứng trước điểm tới hạn, hoặc là phải tinh thức, hoặc sẽ phải trả giá. Con người có năng lượng thay thế dầu và khí đốt, nhưng nước thì không. Động vật không tác động lớn tới thiên nhiên giống như loài người. Giả định 4,6 tỉ năm tuổi đời của trái đất quy thành 46 năm, loài người có mặt trên trái đất bốn giờ đồng hồ, thời đại công nghiệp mới bắt đầu được có một phút. Nhưng trong thời gian đó, chúng ta đã phá hủy hơn 50% tài nguyên trái đất. Đây là sự phát triển không bền vững. Chúng ta đang mất dần kết nối với tự nhiên nhiều hơn chúng ta nghĩ, và cần thiên nhiên hơn là thiên nhiên cần chúng ta.

Mùi vị của đại dương và rừng gợi nhắc chúng ta về ký ức và niềm hạnh phúc. Đó là lý do nguồn nước trở nên quan trọng. Chúng tôi luôn quyết tâm lồng ghép các yếu tố thiên nhiên khi thiết kế.

Thiên nhiên có thể tự chữa lành cho chính mình tốt hơn tất thảy. Bởi vậy, tại CPG, chúng tôi tạo ra những thiết kế gắn liền với thiên nhiên (biophilic design). Khi thiết kế hạ tầng lồng ghép yếu tố tự nhiên, chúng tôi cố gắng để thiên nhiên phát triển tự nhiên. Điều kỳ diệu sẽ xảy ra.

Vậy thiết kế thiên nhiên là như thế nào? Đây là hình ảnh về một người sử dụng màn hình điện thoại mới nhất của mình: đó chính là bầu trời. Khi được hỏi màn hình đó có ứng dụng gì, anh trả lời có mặt trời, mưa, chim chóc... có cả hệ sinh thái. Có phải nạp pin cho thiết bị đó không? Không, bầu trời thiên nhiên sẽ nạp năng lượng lại cho chúng ta.

Đặc trưng sắc tộc là yếu tố cực kỳ quan trọng trong thiết kế của chúng tôi. Thiết kế của chúng tôi nhấn mạnh và làm nổi bật văn hóa Việt Nam, chẳng hạn quy hoạch tổng thể dự án tại vịnh Hạ Long, chúng tôi tạo ra trung tâm du lịch dựa trên thiên nhiên và văn hóa tại đây. Thông qua một số doanh nghiệp xã hội, chúng tôi kết hợp các yếu tố văn hóa và sắc tộc để những con người kém may mắn có thể dùng tài năng của mình để tạo ra "Việt Nam mới".

Trong thiết kế, tạo lập địa điểm (placemaking) rất quan trọng vì nó mang lại cho người sử dụng cảm giác mình thuộc về nơi chốn đó. Bản sắc là yếu tố thiết yếu khi quy hoạch tổng thể. Do đó, khi thiết kế dự án The Riverine Cần Thơ, chúng tôi muốn cổ xúy cho những yếu tố mà chúng ta không thể mua bằng tiền như hạnh phúc, ước mơ, bạn bè, thời gian, tình yêu và sức khỏe. Việc kết hợp các yếu tố này vào thiết kế tổng thể ban đầu đã khiến cho thị trường phản hồi rất tốt với dự án này.

Bên cạnh đó, khả năng phục hồi cũng là một yếu tố cực kỳ quan trọng trong thiết kế bởi vì chúng tôi không chỉ muốn phục hồi thiên nhiên mà còn mong muốn thiên nhiên giúp chúng ta hồi phục, sống và tạo ra giá trị kinh tế. Nền kinh tế tuần hoàn là một chủ đề lớn hiện nay và trong lĩnh vực thiết kế, chúng tôi cũng tìm kiếm điều này.

Để tạo ra thành phố Lông minh thực thụ, bên cạnh các yếu tố công nghệ, vai trò của các cộng đồng rất quan trọng. Cần có chiến lược để tất cả có thể tham gia nhằm tạo ra nền kinh tế mới, tạo ra những thành phố thông minh thực sự.

CPG đang cổ xúy tạo ra khả năng phục hồi thông qua việc chú ý tới sức khỏe toàn diện và thiết kế kết hợp với thiên nhiên. Hệ thống thông khí đang trở nên quan trọng hơn ở thời điểm này. Thời của những “khu rừng bê tông" đã qua rồi, chúng ta cần xây dựng các thành phố hòa trộn vào thiên nhiên hơn nữa, để không chỉ là những khách sạn năm sao, mà để người sử dụng trải nghiệm cảm giác ở những khách sạn ngàn sao.

Chúng tôi tin rằng kết hợp giữa nghệ thuật và kỹ thuật có thể tạo ra được những thiết kế thành phố mang lại sức khỏe và hạnh phúc cho cá nhân, gia đình. Cộng đồng, thành phố, quốc gia trên thế giới theo đó cũng hưởng lợi. Điều này được ứng dụng vào dự án chúng tôi làm tại Hà Nội là Ecopark. Chúng tôi lấy cảm hứng từ một bộ phim, trong đó Robbie William nói rằng, “Y tế, pháp luật, kinh doanh, kỹ thuật là những theo mục tiêu đáng quý và cần thiết để duy trì sự sống, nhưng thơ ca, sắc đẹp, sự lãng mạn và tình yêu mới là thứ giữ chúng ta ở lại."

COVID-19 lần nữa thức tỉnh chúng ta phải thiết kế thành phố với tiêu chí bền vững hơn, hạ tầng và thiên nhiên phải hòa hợp với nhau và với con người.

Bởi vậy, điều quan trọng là chúng ta phải WEIRD, tức là thiết kế đô thị nhạy cảm với nước, có đặc trưng sắc tộc bản sắc, hỗ trợ khả năng phục hồi (WEIRD: lập dị, được tạo ra từ những chữ cái đầu của water sensitive urban design - thiết kế nhạy cảm với nước, ethnicity - đặc trưng sắc tộc, identity - bản sắc, resilience - khả năng phục hồi, và design - thiết kế), chúng ta sẽ tạo ra nơi chốn tốt hơn. Những người "lập dị", các kiến trúc sư đưa ra những góc nhìn khác nhau và mong muốn bạn phải xác định rõ mình tạo ra thiết kế cho người dùng thực sự là ai.

Kết lời, tôi muốn nói rằng trong bối cảnh biến đối khí hậu, bão lụt tại miền Trung Việt Nam đang y ảnh hưởng nặng nề về tài sản và tính mạng. Nhung chúng ta có quá khứ và tương lai. Và chúng ta phải luôn ghi nhớ mình muốn làm gì cho tương lai của mình.

Theo Forbes Việt Nam