Kinh tế nửa đầu năm 2024 - một số điểm đáng chú ý

Thông cáo báo chí của Tổng cục Thống kê về tình hình kinh tế – xã hội quí 2-2024 và sáu tháng đầu năm 2024 cho thấy tổng sản phẩm trong nước (GDP) sáu tháng đầu năm 2024 tăng 6,42%.

Trong đó, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,38%; khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 7,51%; khu vực dịch vụ tăng 6,64%.

Về cơ cấu nền kinh tế sáu tháng đầu năm 2024, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỷ trọng 11,55%; khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm 36,44%; khu vực dịch vụ chiếm 43,35%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chiếm 8,66% (cơ cấu tương ứng của cùng kỳ năm 2023 là 11,64%; 36,46%; 43,1%; 8,8%).

Từ những số liệu này có thể thấy chỉ số giá GDP (GDP deflector) sáu tháng đầu năm 2024 so với sáu tháng đầu năm 2023 tăng khoảng 3,86% – thấp hơn mức tăng chỉ số giá tiêu dùng (4,08%). Tuy nhiên, chỉ số giá của giá trị tăng thêm của một số nhóm ngành trong sáu tháng đầu năm 2024 so với sáu tháng đầu năm 2023 tăng cao hơn mức bình quân chung, như:

– Chỉ số giá của giá trị tăng thêm nhóm ngành nông nghiệp tăng rất cao (9,15%). Điều này trong báo cáo về tình hình kinh tế – xã hội cũng có lý giải, là do giá thịt heo tăng vì dịch tả heo châu Phi tại một số địa phương.

– Chỉ số giá của giá trị tăng thêm nhóm ngành giáo dục đào tạo tăng 9,1%.

– Chỉ số giá của giá trị tăng thêm nhóm ngành y tế tăng 8,82%. Điều này có thể lý giải do giá dịch vụ y tế của một số tỉnh/thành phố được điều chỉnh theo Thông tư 22/2023/TT-BYT của Bộ Y tế.

– Chỉ số giá của giá trị tăng thêm nhóm ngành sản xuất và phân phối điện tăng 4,91%.

Việc chỉ số giá nhóm ngành nông nghiệp tăng do dịch bệnh là bất khả kháng; tuy nhiên giáo dục và y tế đối với người dân là nhu cầu hầu như không tránh được, chỉ số giá các sản phẩm, dịch vụ này tăng sẽ làm tăng sự khó khăn cho đa số người dân.

Về sử dụng GDP sáu tháng đầu năm 2024, tiêu dùng cuối cùng tăng 5,78% so với cùng kỳ năm 2023 (thấp hơn mức tăng trưởng GDP sáu tháng đầu năm 2024); tích lũy tài sản tăng 6,72%; xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng 16,89% còn nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng 16,95%, chênh lệch xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ đóng góp 0,59% vào GDP theo phương pháp sử dụng cuối cùng, tăng trưởng về chênh lệch xuất nhập khẩu sáu tháng đầu năm 2024 so với sáu tháng đầu năm 2023 theo giá so sánh khoảng xấp xỉ 7%.

Tuy nhiên, phần báo cáo về xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ sáu tháng đầu năm 2023 và 2024 cho thấy sáu tháng đầu năm 2024 xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ khoảng 201 tỉ đô la Mỹ, nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ khoảng 195 tỉ đô la Mỹ, chênh lệch xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ sáu tháng đầu năm 2024 là 6 tỉ đô la Mỹ.

Cũng như vậy, chênh lệch xuất nhập khẩu sáu tháng đầu năm 2023 là 8 tỉ đô la Mỹ. Điều chỉnh cif và fob thì tăng trưởng về chênh lệch xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ sáu tháng đầu năm 2024 so với sáu tháng đầu năm 2023 là âm (-7,7%) theo giá hiện hành, trong khi tăng trưởng về chênh lệch xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ sáu tháng đầu năm 2024 so với sáu tháng đầu năm 2023 lại là dương (khoảng 7%) theo giá so sánh.

Như vậy, có thể do chỉ số giá xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ, đặc biệt là chỉ số giá xuất khẩu dịch vụ sáu tháng đầu năm 2024 hầu như không tăng, trong khi chỉ số giá nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng khoảng trên 2%. Phải chăng điều này góp phần làm tăng trưởng xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ theo giá hiện hành âm trong khi tăng trưởng chênh lệch này khi loại trừ yếu tố tăng giá thì thành dương. Điều này cũng có phần lợi vì như vậy khách du lịch quốc tế sẽ đổ về Việt Nam trong tương lai.

Điều này cũng lý giải phần nào tình hình khách quốc tế đến Việt Nam sáu tháng đầu năm nay ước đạt hơn 8,8 triệu lượt người, tăng 58,4% so với cùng kỳ năm trước và tăng 4,1% so với cùng kỳ năm 2019 – năm chưa xảy ra đại dịch Covid-19.

Theo Bùi Trinh – Báo Kinh tế Sài Gòn